Upadłości konsumenckiej nie mogą ogłosić przede wszystkim osoby prawne, takie jak spółki, organizacje, fundacje czy jednostki samorządu terytorialnego. Są dla nich przeznaczone odrębne procedury.Nie mają też możliwości skorzystania z bankructwa osobistego osoby, które próbowały nadużyć tej instytucji, przede wszystkim: 1.zataiły dochody lub składniki majątku, 2.zataiły wierzycieli i wysokość zadłużenia, 3.mają środki i dochody wystarczające na spłatę zadłużenia,Ponadto upadłości konsumenckiej nie mogą ogłosić osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą lub są wspólnikami spółki. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej może nastąpić wcześniej niż po wykreśleniu wpisu z ewidencji działalności gospodarczej.

Upadłość konsumencka wiąże się jednak także z negatywnymi następstwami. Jako najdalej idący skutek należy wskazać utratę praw do swojego majątku. Wszelkie nieruchomości oraz wartościowe ruchomości zostają przeznaczone na uregulowanie zadłużenia. Co więcej, bardzo często dochodzi do zajmowania części wynagrodzenia przez syndyka. Tym samym zadłużenie nie dość, że jest spłacane z całego majątku dłużnika, to jeszcze bez jego kontroli. Osoba, która ogłosiła upadłość musi liczyć się także z niemożnością zaciągnięcia nowych zobowiązań, pożyczek oraz kredytów bez wcześniejszej zgody sądu. Ponadto należy pamiętać, że informacje dotyczące upadłości są powszechnie dostępne. Tym samym upubliczniane są m. in. takie dane osobowe jak imię, nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL.Jeszcze do niedawna ogłoszenie upadłości dla wielu osób było ostatecznością. Obecnie coraz częściej w oczach wielu stanowi ona możliwość szybkiego pozbycia się problemu. Należy jednak zaznaczyć, iż przed zastosowaniem tak kategorycznego środka warto zastanowić się nad negocjowaniem warunków spłaty zobowiązania i wypracowania z wierzycielem polubownego rozwiązania sporu dostosowanego do sytuacji życiowej oraz możliwości finansowych.

Przede wszystkim jako pierwszą zaletę upadłości konsumenckiej należy wskazać możliwość zatrzymania wszelkich postępowań sądowych dotyczących zadłużenia, a także egzekucji komorniczych i naliczania karnych odsetek. Ponadto, bez znaczenia pozostaje wielkość zobowiązań, ani też czas pozostawania w zwłoce z ich spłatą. Należy także pamiętać, iż w 2020 r. doszło do zliberalizowania przepisów dotyczących ogłoszenia upadłości. Od tej pory nie funkcjonuje przepis dotyczący obowiązku udowodnienia braku winy konsumenta w doprowadzeniu do jego niewypłacalności. W konsekwencji ogłoszenie upadłości jest łatwiejsze oraz nie tak wymagające jak dotychczas.

W przypadku upadłości konsumenckiej bez majątku sąd sprawdza przede wszystkim, czy dłużnik faktycznie nie posiada żadnych składników majątkowych. Należy więc pamiętać, że ich zatajenie może skutkować odrzuceniem wniosku.Nie warto także pozbywać się majątku w celu uniknięcia jego zajęcia przez syndyka, ponieważ takie działania mogą okazać się nieskuteczne. Przykładowo, jeśli w roku poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnik przepisze swoje mieszkanie w drodze darowizny dziecku, taka darowizna będzie bezskuteczna w świetle prawa i syndyk włączy darowaną nieruchomość do masy upadłościowej.Przed podjęciem decyzji o uruchomieniu procedury upadłościowej warto więc dokładnie zapoznać się z zasadami jej przeprowadzania, korzystając choćby z porad prawnika. Warto również sprawdzić informacje na internetowym forum, jak upadłość konsumencka bez majątku wygląda w praktyce u konkretnych osób, ponieważ wbrew pozorom nie zawsze kończy się ona umorzeniem wszystkim długów.

Może się wydawać, że brak majątku uniemożliwia oddłużenie. Nie jest to prawdą, ponieważ jeśli dojdzie do ogłoszenia upadłości konsumenckiej, dalsze postępowanie oddłużeniowe może potoczyć się według różnych scenariuszy uzależnionych od sytuacji finansowej dłużnika:1.Sąd może ustalić plan spłaty wierzycieli – jeśli dłużnik nie ma majątku, lecz ma dochody (np. z tytułu pracy zarobkowej lub emerytury), wierzyciele zostaną spłaceni właśnie z jego bieżących dochodów według określonego harmonogramu spłat. 2.Długi zostaną całkowicie umorzone – przy braku majątku całkowite umorzenie długów możliwe jest w sytuacji, gdy dłużnik trwale jest pozbawiony możliwości spłaty zobowiązań np. z powodu kalectwa, czy przewlekłej choroby. 3.Długi zostaną umorzone warunkowo na okres do 5 lat – sąd może wydać taką decyzję, jeśli istnieje szansa, że w określonym czasie dłużnik odzyska zdolność do spłaty zadłużenia np. wskutek odzyskania zdrowia lub otrzymania spadku. Jeśli do tego dojdzie w określonym terminie, na wniosek dłużnika lub wierzyciela sąd uchyli postanowienie o umorzeniu i ustali plan spłat.

Zgodnie z art. 491 Prawa upadłościowego jeśli majątek i dochody niewypłacalnego dłużnika nie pozwalają na pokrycie kosztów postępowania, to tymczasowo pokrywa je Skarb Państwa. Dłużnik powinien jednak je zwrócić w ramach planu spłaty zadłużenia. Taki zwrot może być odroczony do momentu, aż poprawi się sytuacja finansowa dłużnika np. gdy znajdzie zatrudnienie. Jeżeli natomiast nie ma na to szans (np. z powodu poważnej choroby), koszty postępowania mogą być całkowicie umorzone.Do umorzenia kosztów upadłości często dochodzi w przypadku emerytów, którzy nie mają majątku i w dodatku otrzymują niskie świadczenia z ZUS. Upadłość konsumencka emeryta bez majątku sprowadza się bowiem do określenia planu spłaty wierzycieli z jego emerytury, która co do zasady nie może być pobierana przez syndyka w całości, lecz jedynie do 25% wartości brutto świadczenia.Jednocześnie jednak obowiązuje kwota wolna od potrąceń, która musi zostać emerytowi na pokrycie kosztów utrzymania. Przy bardzo niskich świadczeniach może się więc okazać, że syndyk nie ma z czego pokryć ani wierzycieli, ani kosztów postępowania.

Pierwszym krokiem inicjującym postępowanie uproszczone o zatwierdzenie układu jest znalezienie doradcy restrukturyzacyjnego, z którym zostanie podpisana umowa o nadzór nad przebiegiem postępowania. Należy wybrać spośród osób, które posiadają licencję. Po podpisaniu umowy o nadzór kolejnym krokiem jest przygotowanie przez dłużnika z pomocą nadzorcy układu – spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz propozycji układowych. Dopiero podpisanie i złożenie tych dokumentów nadzorcy powoduje, że można wystąpić z wnioskiem o obwieszczenie o uproszczonej restrukturyzacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Od sprawności nadzorcy układu będzie zależało tempo prac i to, kiedy dojdzie do dokonania obwieszczenia o otwarciu uproszczonej restrukturyzacji wobec dłużnika. Ostateczny kształt propozycji układowych może wynikać z przebiegu negocjacji z wierzycielami, ale nie jest to reguła. Może być tak, że dłużnik na sztywno określi treść propozycji, ponieważ wie, że oczekiwania wierzycieli wykraczają poza realne możliwości dłużnika, co powoduje, że układ i tak nie zostanie zatwierdzony. Nadzorca układu wspólnie z dłużnikiem podejmuje również decyzje jak przeprowadzić głosowanie. Uchwała o przyjęciu układu zapada większością głosujących wierzycieli, mających co najmniej 2/3 sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. Jeżeli uda się przyjąć układ – dłużnik powinien niezwłocznie, zachowując termin 4 miesięcy od obwieszczenia złożyć do właściwego sądu wniosek o zatwierdzenie układu. Istotnym załącznikiem do wniosku jest sprawozdanie nadzorcy układu. Sprawozdanie musi również zawierać szereg wymaganych przez prawo załączników

Końcowym etapem uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego jest złożenie przez dłużnika wniosku o zatwierdzenie układu do właściwego sądu. Przepisy ustawy – Tarczy 4.0.wskazują, że jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu – postępowanie z mocy prawa umarza się. Na wniosek dłużnika, wierzyciela lub innej osoby mającej interes prawny sąd wyda postanowienie stwierdzające umorzenie postępowania z mocy prawa. Zasadniczo więc dłużnik ma 4 miesiące, aby dogadać z wierzycielami warunki układu i złożyć stosowny wniosek do sądu. Brak wniosku w tym terminie powoduje, że ustaje ochrona przed egzekucją i wszelkie dobrodziejstwa związane z uproszczoną restrukturyzacją.

Na sumę kosztów składać się będą: opłaty sądowe i koszty zastępstwa procesowego; wynagrodzenie nadzorcy lub zarządcy sądowego; wydatki sądowe w toku postępowania. Od wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego musisz zapłacić opłatę sądową w wysokości 1.000 zł. Wyjątek stanowi uproszczony wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego (jeden z rodzajów restrukturyzacji), tu opłata wynosi 200 zł. Prowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego można zlecić radcy prawnemu lub adwokatowi. Koszty zastępstwa procesowego wynosić będą co najmniej 3.600 zł. Im bardziej skomplikowana sprawa, tym koszty te mogą być wyższe.Koszt uproszczonej restrukturyzacji będzie zdecydowanie niższy niż w przypadku innych postępowań restrukturyzacyjnych. Zasadniczymi kosztami są: koszty obwieszczeń w MSiG (500 zł za obwieszczenie), opłata sądowa od wniosku o zatwierdzenie układu (1000 zł) oraz wynagrodzenie doradcy restrukturyzacyjnego. Celem ustawodawcy było ograniczenie ustawowe maksymalnego wynagrodzenia doradców zwłaszcza w stosunku do mikro i małych przedsiębiorców oraz w przypadku, gdy sąd odmówi zatwierdzenia układu lub dojdzie do umorzenia postępowania. Regulacje zapewniają zatem dłużnikowi, że postępowanie nie będzie drogie, szczególnie w razie niepowodzenia.

Restrukturyzacja firmy to proces zbiorczych działań w sferze kapitałowej, zarządczej (organizacyjnej), czy po stronie aktywów firmy, których celem jest zwiększenie efektywności, optymalizacja sposobu wykorzystania posiadanych zasobów przedsiębiorstwa, czy poprawa pozycji podmiotu na konkurencyjnym rynku. Procedura zmierzająca do uniknięcia ogłoszenia upadłości wiąże się m.in. ze znalezieniem przyczyn kryzysu ekonomicznego przedsiębiorstwa, ich eliminacją, poprawą relacji z wierzycielami, czy kontrahentami. Występuje też możliwość poprawy płynności finansowej w przyszłości na skutek pozyskania dodatkowych źródeł finansowania. Skorzystanie z powyższych aspektów restrukturyzacji firmy możliwe jest na skutek czterech postępowań restrukturyzacyjnych. Procedury te są regulowane przez ustawę prawo restrukturyzacyjne i dzięki nim dłużnik może zyskać m.in. ochronę przed egzekucją komorniczą.W tzw. Tarczy 4.0 wprowadzono narzędzie, które stało się bardzo popularne wśród polskich firm i jest wykorzystywane nie tylko przez hotele i restauracje, ale również firmy przemysłowe, odzieżowe, transportowe itp. To uproszczona restrukturyzacja. Jest to rozwiązanie tymczasowe, ponieważ ustawodawca przewidział, że obwieścić o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego można najpóźniej do dnia 30 czerwca 2021 r., jednakże pojawiają się już głosy, aby narzędzie to w tej lub nieco zmodyfikowanej formie zostawić na stałe w polskich porządku prawnym, ponieważ dotychczasowe rozwiązania w zakresie restrukturyzacji firm (postępowanie o zatwierdzenie układu, przyśpieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe i sanacja) to procedury skomplikowane, czasochłonne i drogie, a w konsekwencji nieefektywne. Gwarancje praw wierzycieli są tam zapewnione, jednakże powodują one jednocześnie to, że restrukturyzacja się nie udaje. Uproszczona restrukturyzacja miała być w założeniu tania, efektywna i szybka.